Unikanie to naturalna, ludzka reakcja na lęk. Pozwala zmniejszyć dyskomfort i napięcie. Niestety – tylko na chwilę….

W dłuższej perspektywie, zamiast rozwiązać problem – podtrzymuje go. Jakby tego było mało, unikanie przeszkadza w zwykłych, codziennych czynnościach. Zamiast pożytkować naszą energię na coś, czego naprawdę chcemy, tracimy ją na uciekanie od tego, co pozwoliłoby nam to osiągnąć. Wkładamy mnóstwo trudu, by do czegoś nie dopuścić, co w oczywisty sposób blokuje nasz rozwój. Póki nie uda nam się wyeliminować unikania z naszego życia – problemy nie znikną…
Dlatego proponuję Ci zacząć już dziś. Zacząć od akceptacji faktu, że lęk był, jest i zawsze będzie w ludzkim życiu. Gdybyśmy nie byli do niego zdolni, ludzkość dawno by wyginęła, pożarta przez dzikie bestie lub pochłonięta przez góry czy morskie fale…Jednak lęk to emocja. Znaczy to, że jest zjawiskiem sytuacyjnym, ulotnym. Przychodzi i odchodzi. Samoistnie. Nieważne, czy musiałeś uciekać przed lwem, czy poradzić sobie z myślą “On/ona mnie zostawi”. Walka z lękiem w żadnej z tych sytuacji nie przyniesie efektu. Przyniesie go wyłącznie działanie. W tym konkretnym momencie. W przypadku lwa sprawa jest prosta: walczę lub uciekam. Mówienie sobie: przestań się bać, byłoby w tej sytuacji absurdalne. Przełóż to na Twoje własne lęki. Unikanie i walka z emocją, zamiast stawienie czoła temu, co ją wywołało, nic Ci nie da. Z pewnością, gdzieś w środku, doskonale to wiesz, czujesz. Zacznij się tylko zgodnie z tym zachowywać.

Na początek – wykonaj ćwiczenie.

Wypisz wszystkie rzeczy (sytuacje, ludzi, myśli, miejsca, nośniki mediów itp.), których unikasz. Następnie oceń poziom lęku i dyskomfortu, które te rzeczy wywołują, gdzie 1 oznacza minimalny lęk, a 10 największy lęk, jaki czułeś do tej pory). Najlepiej ujmij to w prostej tabelce:

Rzeczy, których unikam (miejsca, ludzie, sytuacje, media, zwierzęta, myśli itp.) Poziom lęku (1-10)

Teraz uszereguj bodźce lękotwórcze w kolejności od najstraszniejszej do najmniej strasznej i przepisz w tej kolejności tabelkę na nowo, by wyglądała tak:

Rzeczy, których unikam w kolejności od najmniej lękotwórczych Poziom lęku (1-10)

Skończone? Możesz przejść do ostatniego kroku. Zrób taką tabelkę:

Rzeczy, których unikam w kolejności od najmniej lękotwórczych Kroki, które podejmę, by stawić czoła temu, czego się boję Strategie radzenia sobie, które mogę wykorzystać (np. spojrzenie z perspektywy obserwatora, dialog z racjonalną częścią umysłu, techniki oddechowe)

Zacznij od góry, czyli od rzeczy, której boisz się najmniej. Co warto zrobić, aby przestać unikać? Jakich strategii możesz użyć? Może masz jakieś? Może kiedyś potrafiłeś sobie z tym radzić? Wykorzystaj zarówno swoją wiedzę i doświadczenie, jak i doświadczenie swoich bliskich, znajomych, autorytetów. Co zrobiliby Twoja przyjaciółka/przyjaciel, mama/tata, żona/mąż? Wypełniaj tabelkę schodząc w dół.
Udało się? Jeśli nie do końca – spokojnie. Być może trudno Ci porzucić przekonanie, że czując lęk nie da się myśleć. A może brakuje Ci wiedzy lub doświadczenia? Może trudno Ci znaleźć pozytywne przykłady? Nie jesteś z tym sam. Masz dostęp do książek, coachingów, psychoterapii, a może nawet przyjaciół? Wykorzystaj to!

W razie potrzeby lub chęci, skontaktuj się ze mną. Chętnie odpowiem na wszelkie pytania i/lub wątpliwości.

Marta Osińska-Białczyk

Psycholog, psychoterapeuta z wykształcenia i pasji. Kocham ludzi i wierzę w nich, dlatego chętnie dzielę się wiedzą i doświadczeniami. Prowadzę psychoterapię, coachingi i warsztaty - również online oraz w domu klienta (Warszawa). Pomagam zagubionym się odnaleźć, wspieram pary i rodziny. Prywatnie jestem mamą dwójki cudownych maluchów, fanem zdrowego stylu życia i fotografem-amatorem. Pisanie od zawsze mi towarzyszy, podobnie jak ludzie, muzyka i filmy - bez nich moje życie nie byłoby takie samo. Jeśli chcesz się skonsultować, lub zapisać na konsultację, zajrzyj do kontaktu.


Marta Osińska-Białczyk

Psycholog, psychoterapeuta z wykształcenia i pasji. Kocham ludzi i wierzę w nich, dlatego chętnie dzielę się wiedzą i doświadczeniami. Prowadzę psychoterapię, coachingi i warsztaty - również online oraz w domu klienta (Warszawa). Pomagam zagubionym się odnaleźć, wspieram pary i rodziny. Prywatnie jestem mamą dwójki cudownych maluchów, fanem zdrowego stylu życia i fotografem-amatorem. Pisanie od zawsze mi towarzyszy, podobnie jak ludzie, muzyka i filmy - bez nich moje życie nie byłoby takie samo. Jeśli chcesz się skonsultować, lub zapisać na konsultację, zajrzyj do kontaktu.